Σουφισμός

 

                               ΟΙ ΚΗΠΟΙ ΤΟΥ ΠΑΣΑ Ή ΣΟΥΦΙΚΑ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Σουφισμός

 

“…Κάποιος πήγε στην πόρτα του Αγαπημένου και χτύπησε.

Μια φωνή ρώτησε.

«Ποιός είναι;» Αυτός απάντησε «Εγώ είμαι.» Η φωνή είπε

«Δεν υπάρχει χώρος για Μένα και Σένα.» Η πόρτα ασφαλίστηκε.

Μετά από ένα χρονικό διάστημα μόνωσης και στερήσεων, επέστρεψε και ξαναχτύπησε. Μια φωνή από μέσα ρώτησε «Ποιός είναι;»

Ο άνθρωπος αποκρίθηκε «Είμαι Εσύ.» Τότε η πόρτα άνοιξε γι’ αυτόν…”

Του Σούφι Δασκάλου Jalaladdin Rumi.

 Ο όρος «Σουφισμός» προέρχεται από το «σουφ» που σημαίνει «μάλλινο» και αυτός που το φορά λέγεται "σούφι". Κατά μία άλλη εκδοχή, προέρχεται από την Ελληνική Λέξη «ΣΟΦΙΑ».

Πολλοί Σούφι Δάσκαλοι χρησιμοποίησαν ως εξωτερικό όχημα το θρήσκευμα του Ισλάμ. Αλλά αυτό δεν είναι πια μονοσήμαντο και αποκλειστικό, όπως και ο Καμπαλισμός δεν προϋποθέτει αναγκαίως τον Ιουδαϊσμό, ενώ αναπτύχτηκε ίσως περισσότερο από τους Χριστιανούς. Για κάποιους άλλους, μέσα από τη Σουφική παράδοση εκφράσθηκε ο ισλαμικός μυστικισμός, ενώ για άλλους ο Σουφισμός προϋπήρχε του Ισλάμ.

Αν ο ισλαμικός νόμος καθορίζει την συμπεριφορά του μουσουλμάνου και τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του απέναντι στον Θεό και στην Κοινότητα των πιστών, ο Σουφισμός αναφέρεται σε εκείνες τις θεωρητικές-θεοσοφικές παραμέτρους και αντίστοιχες πρακτικές, που σχετίζονται με μια πιο άμεση, προσωπική σχέση με το Θεό.

Ο Σουφισμός έχει ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης και δράσης, από το καθολικό και ορθόδοξο Ισλάμ, ο οποίος στηρίζεται στον Μυστικισμό σαν μέσο επίτευξης της ένωσης με τον Θεό, υιοθετώντας συγκεκριμένο τρόπο ενδυμασίας "σούφ" και ασκώντας ιδιαίτερες πρακτικές, όπως ο χορός, η μουσική, οι μαντικές τέχνες, η ποίηση, η πνευματική ακρόαση, ο διαλογισμός, το ντικρ ή ζικρ, το χιούμορ, οι παραβολές, τα γνωμικά, κλπ.

Ο Σουφισμός επηρεάστηκε από τις αρχαιότερες παραδόσεις και φιλοσοφίες της Ανατολής και της λεκάνης της Μεσογείου, όπως ο Νεοπλατωνισμός, ο Ιουδαϊσμός, ο Γνωστικισμός, ο Βουδισμός, ο Χριστιανισμός και ο Ισλαμισμός. Όλες αυτές οι διδασκαλίες επηρέασαν την διαμόρφωση της Σουφικής διδασκαλίας, αφού σύμφωνα με τους Σούφι «όλες οι Παραδόσεις οδηγούν στην μια και μόνη αλήθεια».

Ο Σουφισμός απαιτεί αυστηρή πειθαρχία και ο στόχος του μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν ο Μυημένος του ριχτεί στο Πυρ της Θεϊκής Αγάπης.

Μεταξύ των Σούφικων Ταγμάτων, ορισμένα των οποίων αναπτύχθηκαν και στην Ευρώπη και στην Αμερική ανεξαρτήτως θρησκεύματος, αναφέρονται:

1.       Οι Μελαμήδες (Τάγμα των Μελαμί).

2.       Οι Καλεντερήδες (Τάγμα των Καλεντέρ).

3.       Οι Μπεκτασήδες (Τάγμα των Μπεκτασί).

4.       Οι Χαλβετήδες (Τάγμα των Χαλβετί).

5.       Το Τάγμα των Καδιρήδων.

6.       Το Τάγμα των Ριφαΐ (Ρουφαΐ).

7.       Το Τάγμα των Μπενί Αδάμ.

8.       Τάγμα των Νακσμπεντήδων.

9.       Τάγμα των Χαληντιέ.

10.     Οι Μεβλεβήδες (Τάγμα των Μεβλεβί), ή τάγμα των Στροβολιζόμενων Δερβίσηδων, όπως είναι ευρύτερα γνωστό.

 ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ του Jalaladdin Rumi:

“Πόσους ανθρώπους είδα χωρίς να έχουν πάνω τους ένα κομμάτι ρούχο. Πόσα ρούχα είδα χωρίς να υπάρχουν μέσα τους άνθρωποι!”,

“Το ότι το τριαντάφυλλο έχει αγκάθια, είναι που το έχει κάνει να μυρίζει όμορφα!”,

“Αν δεν θέλεις να ζημιωθείς απ’ τους ανθρώπους, τότε να μη μιλάς άσχημα, να μη διδάσκεις πράγματα άσχημα και να μη φέρεσαι άσχημα.”,

“Μη πουλάς καθρέφτες στην αγορά των τυφλών, μην απαγγέλλεις ποιήματα στην αγορά των κουφών.”,

“Μόνο δάκρια μπορούν να καθαρίσουν την εσωτερική μας βρομιά, όχι το νερό.”,

“Θες να πηδήξεις πάνω στα κοφτερά σπαθιά. Μη φεύγεις ποτέ χωρίς να πάρεις μαζί σου την πανοπλία της μετάνοιας.”,

“Αν δεν κλάψουν τα σύννεφα, πώς θα γελάσουν τα λιβάδια;”,

“Αυτός που από ένα αγκάθι καλλιεργεί ένα τριαντάφυλλο, μετατρέπει τον χειμώνα σε άνοιξη!”,

“Τι είναι το χρυσάφι; Τι είναι η ψυχή; Τι είναι τα μαργαριτάρια αν δεν θυσιάζονται για το χατίρι μιας αγάπης και για μια γλυκιά καρδιά;”,

“Ότι είναι μέσα στη στάμνα, το ίδιο ρίχνει απ’ έξω!”,

“Όποιος έχει μια ομορφιά, να ξέρει ότι είναι δανεική!”,

“Μπορεί να φτάσεις στο πιο υψηλό σημείο, αλλά ο φόβος να μη το χάσεις, θα σε σκοτώσει!”,

“Η μετάνοια είναι ένα άλογο το οποίο πηδάει απ’ το χαμηλότερο μέρος της γης στον ουρανό, μέσα σε μία στιγμή!”,

“Τι είναι η δικαιοσύνη; Να βάζεις κάτι στο σωστό μέρος! Τι είναι η αδικία; Να παίρνεις κάτι από εκεί που πρέπει και να το βάζεις κάπου αλλού!”,

“Το να επισκέπτεσαι τους φίλους χωρίς ένα δώρο, είναι σαν να πηγαίνεις στον μύλο χωρίς σιτάρι!”,

“Αν έχεις μυαλό και καρδιά, κάνε φίλους και λύσε τις υποθέσεις σου με διάλογο!”,

“Αυτός που ψάχνει να βρει έναν φίλο χωρίς ελαττώματα, τότε θα μείνει χωρίς φίλους!”,

“Αν κάποιος λέει έναν όμορφο λόγο, είναι επειδή κάποιος τον ακούει και τον καταλαβαίνει!”,

“Αν θέλεις να καταλάβεις ποιος είναι κάποιος, δες τους φίλους του!”,

“Κάποιος που η καρδιά του και ο λόγος του δεν είναι ένα, τότε ακόμα και αν γνωρίζει και μιλάει εκατό γλώσσες, θεωρείται ότι δεν έχει γλώσσα!”,

“Χωρίς ενδοιασμό ο λύκος θέλει να φάει το πρόβατο. Το ανόητο είναι ότι μερικές φορές το πρόβατο ερωτεύεται τον λύκο!”,

“Η ντουά (επίκληση) και η ιμπάντα (λατρεία) είναι για να είσαι με τον Θεό. Όποιος είναι με τον Θεό, και αυτή η ζωή και ο θάνατος του είναι ευχάριστα!”,

“Όλο τον κόσμο έψαξα αλλά απέτυχα να βρω κάτι καλύτερο από τον καλό χαρακτήρα!”.